Blog - (H)erken de gevaren van Li-ion accu's - voorkom gevaarlijke situaties

Lithium-ion batterijen zijn tegenwoordig niet meer weg te denken. Ze worden gebruikt in smartphones, gereedschap, laptops, auto's en overal waar stroom nodig is, onafhankelijk van het lichtnet. Alhoewel ze veel voordelen bieden, zoals een hoge efficiëntie en een lange levensduur brengen ze ook aanzienlijke veiligheidsrisico’s met zich mee. Een onjuiste behandeling of opslag kan leiden tot oververhitting, brand of zelfs explosies. Oververhitte batterijen zijn vaak een oorzaak van brand. We leggen uit hoe deze zogenaamde "thermal runaway" ontstaat en hoe deze kan worden voorkomen. 

1. Wat is een thermal runaway?

"Thermal runaway" of "thermal cycling" verwijst naar een proces dat ertoe leidt dat een lithium-ionbatterij verbrandt of explodeert. Als een batterij oververhit raakt, kan een batterijcel doorbranden. Er ontstaat een kettingreactie: de brandende cel verwarmt de aangrenzende cel, die vervolgens ook begint te branden. Er wordt gesproken van explosieve verbranding. Dit kan leiden tot extreme hitte, vlammen en explosies. Thermal runaway kan worden veroorzaakt door:

• Overladen van de batterij.

• Fysieke schade aan de batterij, zoals door vallen of stoten.

• Interne kortsluiting door fabricagefouten of veroudering.

Meestal ligt de oorzaak van een thermal runaway in de batterij zelf. Constructiefouten (vooral bij goedkope, inferieure produkten), stofdeeltjes of beschadigingen kunnen kortsluiting veroorzaken.

Normaal gesproken zijn de plus- en minpolen van elkaar gescheiden. Dit wordt gewaarborgd door de separator, een dunne plastic folie. Als er scheurtjes in de separator ontstaan, kan dit leiden tot kortsluiting en daaropvolgende hitte ontwikkeling. Een bijzonder gevaarlijke situatie: kleine schadegevallen veroorzaken meestal geen brand, maar ze worden steeds groter. Als een accu beschadigd is, breekt de brand vaak pas na enkele uren uit. Als een elektrische auto betrokken is bij een ongeval, kan de accu zelfs na 72 uur of later nog steeds ontbranden. Deze tijd moet daarom in ieder geval worden afgewacht, voor de zekerheid. Dit geldt ook voor andere soorten schade, zoals wanneer een smartphone op de grond is gevallen.

2. Moeilijk te blussen

Wanneer een lithium-ion batterij vlam vat, is deze lastig te blussen. Traditionele blusmethoden, zoals water of schuim, zijn vaak niet effectief. In sommige gevallen kan water zelfs een chemische reactie veroorzaken, wat de brand verergert. Speciale blusmiddelen, zoals lithium-brandblussers of aerosolsystemen, zijn effectiever in het bestrijden van dergelijke branden. BEL BIJ EEN CALAMITEIT ALTIJD DE BRANDWEER !

3. Giftige gassen

Bij brand of oververhitting kunnen lithium-ion batterijen giftige gassen vrijgeven, zoals waterstoffluoride en koolstofmonoxide. Deze gassen zijn schadelijk voor de gezondheid en kunnen ernstige ademhalingsproblemen veroorzaken.

4. Explosiegevaar

Wanneer lithium-ion batterijen defect raken of verkeerd worden opgeslagen, kunnen ze onder druk komen te staan en exploderen. Dit risico wordt vergroot als batterijen worden blootgesteld aan extreme temperaturen of mechanische schade oplopen.

 

Hoe kunnen de risico’s worden beperkt?

1. Correct opladen

• Gebruik altijd de oplader die door de fabrikant wordt aanbevolen.
• Laat batterijen niet onnodig aan de lader zitten.
• Laad batterijen niet op bij extreme temperaturen.

2. Beschadigingen vermijden

• Voorkom dat batterijen vallen of hard worden geraakt.
• Gebruik geen batterijen die opgezwollen of beschadigd zijn.
• Bewaar losse batterijen niet samen met metalen voorwerpen, zoals sleutels of munten.

3. Beschadiging herkennen

• Of een lithium-ionaccu beschadigd is, is normaal gesproken van buitenaf niet te zien.
• Een geur van plastic of gas kan een indicatie zijn, zelfs het opzwellen van het apparaat wijst op een defecte accu.
• Nog een veiligheidswaarschuwing: een accu mag nooit warm zijn als deze is uitgeschakeld.
• Controleer batterijen regelmatig op tekenen van slijtage, zwelling of lekkage.
• Vervang batterijen die beschadigd of verouderd zijn.

4. Juiste opslag

• Bewaar batterijen op een koele, droge plaats, uit de buurt van direct zonlicht en warmtebronnen.
• Vermijd opslag van grote hoeveelheden batterijen bij elkaar zonder adequate bescherming.
• Gebruik brandveilige opslagkasten die speciaal zijn ontworpen voor lithium-ion batterijen.